LOGO_KEDIVIM
bw-left-greek-1 transparent

Παρουσίαση Προγράμματος

Σκοπός του Προγράμματος

Σκοπός του προγράμματος είναι η παροχή υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης σε συμμετέχουσες/συμμετέχοντες και η ανάδειξη γνώσεων που σχετίζονται διαχρονικά με τον πολιτισμό που επάγεται από φυτά ή είναι αλληλένδετος με φυτά που στήριξαν τη ζωή των ανθρώπων και:
α) αναπτύσσονται σε αρχαιολογικούς χώρους,
β) αναφέρονται σε κείμενα αντικατοπτρίζοντας εμπειρίες και παραδόσεις,
γ) ανακαλύπτονται συμβολικά σε έργα τέχνης και εκθέματα μουσείων,
δ) αποκαλύπτονται μέσω της άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς, όπως διασώθηκε σε διηγήσεις ανθρώπων και
ε) χρησιμοποιούνται για τις ιδιότητές τους από τη σύγχρονη τεχνολογία.
Ειδικά, τα φυτά αρχαιολογικών περιοχών αποτελούν πολυδιάστατα στοιχεία, συνδεδεμένα με την ιστορική μνήμη και τον πολιτισμό, και έχει μεγάλη αξία η διαχρονική διερεύνηση των αυτοφυών και ξενικών φυτών.

Ειδικότερα, οι εκπαιδευόμενοι/ες θα εξοικειωθούν με την συμβολική και χρηστική αναφορά των φυτών σε κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματολογίας, σε φημισμένες και μη-προσιτές για το ευρύ κοινό εκδόσεις, και με τον πολιτισμό που ενυπάρχει στη φυτική βιοποικιλότητα. Θα κατανοήσουν φαινόμενα όπως η εποχικότητα στη φύση, η εξημέρωση, η βιομιμητική και η μεταφορά των ακίνητων φυτών παράλληλα με τα βήματα των ανθρώπων, διαχρονικά. Θα διαχειρίζονται σε εισαγωγικό ή/και πιο προωθημένο επίπεδο εργαλεία όπως η αποκάλυψη της ιστορικής διάστασης και αξίας της φυτικής ζωής, και η αναζήτηση των πηγών, συμβάλλοντας στον ορθό επιστημονικό λόγο.

Το πρόγραμμα επιδιώκει την κριτική προσέγγιση ζητημάτων όπως είναι η πρόσληψη πολιτισμικών γνώσεων περί της ζωής των φυτών από τους ανθρώπους που αποτελεί διαχρονική πηγή έμπνευσης για έρευνα όπως προκύπτει από δημοσιεύσεις και βιβλία στη βιβλιογραφία. Η αποκάλυψη και εφαρμογή μεθοδολογιών που αφορούν σε μια σειρά από μοτίβα, σχέδια, κήπους, απεικονίσεις, γλυπτά, κείμενα και ερμηνευτικές εκδοχές, ανάγεται σε σύγχρονο πολιτισμικό πλαίσιο όπως το γνωσιακό και το εκπαιδευτικό περιβάλλον, και οι μεταβολές στο φυσικό περιβάλλον, όπου η σχέση των φυτών με τον τρόπο ζωής των ανθρώπων προσεγγίζεται μέσα από ειδικότερα επιστημονικά, γνωστικά, φιλοσοφικά και συμβολικά περιγράμματα.

Μαθησιακά Αποτελέσματα Προγράμματος

Γνώσεις

Μετά το πέρας του προγράμματος ο/η εκπαιδευόμενος/η θα είναι σε θέση να:

1. Ταυτοποιεί και ονομάζει βασικά φυτικά είδη που συναντώνται τόσο στο ύπαιθρο όσο και σε κλειστούς χώρους και θεωρούνται συμβολικά, διαχρονικά.
2. Περιγράφει και να διατυπώνει απόψεις σχετικές με την συμβολή των φυτών σε πτυχές του πολιτισμού, π.χ. ως προς τα στεφανωματικά φυτά εορτών και αθλητικών αγώνων.
3. Προσδιορίζει την αξία της βιοποικιλότητας για έναν τόπο που επιλέγει να μελετήσει.
4. Διακρίνει τις κοινωνικές ανάγκες που οδήγησαν στη διαχρονική περιπλάνηση χρήσιμων για την ανθρωπότητα κειμένων που αφορούν σε φυτά.
5. Αναγνωρίζει φυτά και δημητριακά όπως αποδόθηκαν στην αρχαία εικονογραφία.
6. «Τοποθετεί» την πολιτισμική βοτανική στην καθημερινότητα: την αναγνωρίζει στην καλλιέργεια, την εντοπίζει σε χρήσεις και συμβολισμούς φυτών, σε περιηγήσεις, εκδρομές, ταξίδια και διακοπές.
Δεξιότητες (Ψυχοκινητικές)

Μετά το πέρας του προγράμματος ο/η εκπαιδευόμενος/η θα είναι σε θέση να:

1. Ανακαλύπτει, αξιολογεί και προάγει αρχεία για σχετικά πολιτισμικά στοιχεία που άπτονται της ζωής των φυτών και των ανθρώπων.
2. Οργανώνει με τάξη και μεθοδολογία δεδομένα ή αρχεία για έναν τόπο που επισκέπτεται, αγαπά ή ενδιαφέρεται.
3. Θησαυρίζει δεδομένα σχετικά με τον πολιτισμό των φυτών, τα οργανώνει και τα δημοσιοποιεί.
4. Συμπεριλαμβάνει στην πρόσληψη ή στην αντίληψη που έχει για χώρους πολιτισμού, π.χ. αρχαιολογικούς, στοιχεία φυσικής ιστορίας της χώρας μας άμεσα συνδεμένα με τον πολιτισμό και ενθαρρύνεται στο να να τα υπερασπιστεί.
5. Σχεδιάζει στόχους και διατυπώνει αναμενόμενα αποτελέσματα εγγραμματισμού (literacy) για μελλοντικά προγράμματα εκπαιδευτικά, π.χ. με αναφορά στα φυτά σε κλασσικά κείμενα και αρχαιολογικούς χώρους.
6. Κατηγοριοποιεί ως προς την αισθητική, τις ιδιότητες και τον φαινότυπό τους φυτά που αναφέρονται στην αρχαία ελληνική Γραμματεία, συγκεντρώνει σχετικά στοιχεία και τα συγκρίνει με σύγχρονα δεδομένα.
Ικανότητες (Κοινωνικές/Συναισθηματικές)

Μετά το πέρας του προγράμματος ο/η εκπαιδευόμενος/η θα είναι σε θέση να:

1. Υποστηρίζει με αξιόπιστα βιβλιογραφικά στοιχεία τη διατήρηση της παράδοσης που ενυπάρχει στο φυσικό περιβάλλον.
2. Συνδυάζει σύγχρονα δεδομένα με αρχειακή γνώση προκειμένου να μελετήσει τα φυτά για τα οποία ενδιαφέρεται.
3. Συσχετίζει διάφορα αρχεία και δεδομένα για τα φυτά με την κοινωνία, τα γεγονότα και τα πρόσωπα που τα περιβάλλουν και τα διαφωτίζουν.
4. Προάγει την αναβίωση χρήσιμων παραδοσιακών πρακτικών, οι οποίες αναφέρονται σε ιαματικές χρήσεις φυτών και οικοτουριστικές δραστηριότητες.
5. Συμβάλλει στην ανάδειξη μιας πολιτισμικής ταυτότητας και κληρονομιάς που ενυπάρχει στη φύση, στην τοπική φυτική ποικιλότητα.
6. Συνειδητοποιεί ότι οι γνώσεις για στοιχεία του πολιτισμού που συνυπάρχουν με τα φυτά αφορούν το παρελθόν και αποτελούν μια αφετηρία για το παρόν.
7. Αποτιμά την αξία της πολιτισμικής βοτανικής -με την οποία ανιχνεύονται ή προσεγγίζονται χαρακτηριστικά π.χ. μιας περιοχής, μια εποχής, ή ενός κειμένου– ως απάγκιου ή καταφύγιου, τη σημασία του οποίου σταδιακά αναγνωρίζουν οι άνθρωποι.
8. Αναγνωρίζει ότι σε μια εποχή που οι τοπικές κοινωνίες είναι ευάλωτες σε φαινόμενα όπως ο αυξημένος τουρισμός, η ανθρωπογενής επέκταση, η εγκατάλειψη παραδοσιακών πρακτικών και η κλιματική κρίση, η πολιτισμική βοτανική παρέχει γνώσεις και κίνητρα για την υποστήριξη μιας περιβαλλοντικής κληρονομιάς και διαφυλάσσει τα στοιχεία εκείνα που διατηρούμενα από το παρελθόν στο παρόν μεταφέρουν μελλοντική βιωσιμότητα.

Διδακτικές Ενότητες Προγράμματος

1. Φυτά σε αρχαία ελληνικά κείμενα

Υποενότητες

1.1. Φυτά στο έργο του Θεοφράστου
1.2. Φυτά σε Κώδικες του Διοσκουρίδη

2. Η ποικιλότητα των φυτών σε φημισμένες εκδόσεις

Υποενότητες

2.1 Η μνημειώδης δεκάτομη έκδοση Flora Graeca Sibthorpiana (Λονδίνο, 1806-1840)
2.2 Άυλη φυτική βιοποικιλότητα στο φημισμένο, αλληγορικό βιβλίο "Hypnerotomachia Poliphili" (Βενετία, 1499)
2.3 Η πολιτισμική βοτανική στο έργο του Θερβάντες και του Σαίξπηρ
2.4 Αισθητική, δομή και φαινότυπος

3. Συμβολικά φυτά

Υποενότητες

3.1 Ο κήπος των αρετών
3.2 Το νερό στη ζωή των φυτών
3.3 Το φως στη ζωή των φυτών

4. Εργαστήρια της φύσης: από την Πολιτισμική Βοτανική στη Βιομιμητική

Υποενότητες

4.1 Χλωρίδα και βλάστηση αρχαιολογικών χώρων
4.2 Φυτά στην αυλή της "Ανακασιάς"
4.3 Η άγρια γαρυφαλλιά της Σερίφου
4.4 Ο ιερός λωτός
4.5 Ο λευκός και ο κίτρινος ιξός

5. Η Πολιτισμική Βοτανική ως Αναψυχή, Εκπαίδευση, Μόρφωση και Παιδεία

Υποενότητες

5.1 Plant blindness (φυτική τυφλότητα ή τυφλότητα απέναντι στα φυτά)
5.2 Ο ρόλος των βοτανικών κήπων

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ